Innovatieve sensoren en AI voor beter waterbeheer

Steden en gemeenten in Vlaams-Brabant zetten een belangrijke stap richting slimmer waterbeheer met de installatie van 28 slimme waterpeilsensoren in Ternat, Hoegaarden, Zoutleeuw, Linter en Landen. Deze sensoren meten realtime waterstanden en leveren cruciale data voor Waiter, een digitale tweeling van het watersysteem die momenteel in ontwikkeling is. Dit platform combineert live meetgegevens met andere relevante waterdata, AI-gestuurde analyses en voorspellende modellen, zodat waterbeheerders beter inzicht krijgen in de actuele en toekomstige waterhuishouding.
Het platform Waiter, wordt ontwikkeld door ingenieursbureau Sumaqua met steun van het ‘Slimme Regio’-programma van provincie Vlaams-Brabant. Waiter biedt een overzichtelijke weergave van alle verzamelde data – zoals waterpeilen, neerslagmetingen en grondwaterstanden. Door deze sensorwaardes te combineren met andere informatiebronnen, waaronder een geavanceerd weersvoorspellingsmodel dat momenteel door het KMI wordt ontwikkeld, geeft Waiter lokale besturen en waterbeheerders handige tools in handen om tijdig in te grijpen vóór er problemen ontstaan – bijvoorbeeld om wateroverlast te voorkomen of om bij droogte gericht water vast te houden via pompen en sluizen. Dat leidt tot lagere kosten, minder schade en beter onderbouwde beslissingen – zowel in crisissituaties als bij het dagelijkse beheer van waterlopen en riolering.

“Ook de provincie Vlaams-Brabant werkt mee aan het project en versterkt het meetnetwerk met 100 reeds bestaande sensoren die mee geïntegreerd worden in het platform.”, zegt Tom Dehaene, gedeputeerde voor waterlopen. “Zo tillen we ons waterbeheer naar de volgende stap en maken we onze regio weerbaarder.”
Gemeenten en provincie zien toekomst in slimme waterbeheertechnologie 
De waterbeheerders van de gemeenten Ternat, Hoegaarden, Zoutleeuw, Linter en Landen en de provincie Vlaams-Brabant staan voor grote uitdagingen. Door klimaatverandering en verstedelijking neemt de kans op extreme weersomstandigheden toe. De waterpeilsensoren verzamelen continu data over de waterstanden in de regio. Dankzij artificiële intelligentie en geavanceerde analysemodellen worden deze gegevens omgezet in bruikbare inzichten waarmee lokale overheden sneller en efficiënter kunnen handelen bij dreigende wateroverlast of droogte.
"Met Waiter willen we waterbeheerders de tools geven die ze nodig hebben om snel en efficiënt te reageren op veranderende wateromstandigheden. Dit project toont aan hoe technologie kan bijdragen aan duurzame oplossingen voor het waterbeheer’, zegt Vincent van Sumaqua.
Ook de vijf deelnemende lokale besturen – Landen, Linter, Zoutleeuw, Hoegaarden en Ternat – spelen een actieve rol in dit project. De burgemeesters Didier Reynaerts (Landen), Marc Wijnants (Linter), Guy Dumst (Zoutleeuw), Joris Verbaeten (Hoegaarden) en Ines Swaelens (Ternat), samen met hun schepenen van Openbare Werken, waren nauw betrokken bij het bepalen van strategische locaties waar de sensoren de meest waardevolle informatie kunnen opleveren. De installatie van de sensoren gebeurde bovendien door gemeentelijk personeel, wat het sterke lokale engagement onderstreept.
Het project krijgt financiële steun vanuit het ‘Slimme Regio’-programma van de  provincie Vlaams-Brabant. 

"We zetten in op innovatieve technologieën zoals AI en IoT-sensoren, omdat deze de oplossingen kunnen bieden op uitdagingen waar onze provincie voor staat. Dit project toont aan welke positieve impact digitalisering kan hebben op onze streek en de mensen die er in wonen en werken”, zegt Ann Schevenels, gedeputeerde voor Slimme Regio.

De komende maanden wordt het systeem verder verfijnd en gekoppeld aan geavanceerde modellen om niet alleen wateroverlast en droogte te detecteren, maar ook voorspellingen te doen en preventieve maatregelen te ondersteunen.